کلسیم کافی است، حتی در گرما
مقدمه
افزایــش کمــی و کیفــی میــوه هــا و ویژگــی هــای تغذیــه ای آنهــا، نقــش مهمــی در بازارپســندی و درآمــد باغــداران دارد. کلســیم از جملــه عنصرهایــی اســت کــه مــی توانــد نقــش موثــری در بهبــود کیفیــت میــوه هــای تولیــدی داشــته باشــد. کلســیم یــک مــاده مغــذی ضــروری کــم مصــرف اســت کــه نقــش موثــری در رشــد گیــاه دارد بــه همیــن دلیــل کمبــود کلســیم در گیاهــان از اهمیــت باالیـی برخـوردار اسـت. در برنامـه هایـی کـه بـرای حاصلخیـزی خـاک بـه منظـور تولیـد بسـیاری از محصـوالت بـا عملکـرد بـاال و بـا کیفیـت بـاال توسـعه داده مـی شـود, کـود کلسـیم بـه عنـوان یـک تغذیـه خـوب مـورد تاییـد کشـاورزان اسـت. کمبـود کلسـیم نوعـی اختـال در رشـد گیـاه اسـت کـه مـی توانـد ناشـی از سـطح ناکافــی کلســیم موجــود در محیــط رشــد باشــد ، امــا در بیشــتر مواقــع ناشــی از تعــرق کــم در سرتاســر گیــاه یــا بخــش زیــادی از بافــت آســیب دیــده اســت.
نقش کلسیم در گیاهان
کلسـیم وظایـف بسـیار مهمـی در گیـاه دارد از جملـه آن کـه وجـود کلسـیم بـرای نگهـداری و حفـظ دیـواره سـلولی و سـاختار غشـا ضـروری اسـت و در بسـیاری از فرآیندهای طبیعی رشـد و نمو از جمله تقسـیم سـلولی، رشـد طولی سـلول، پاسـخ بـه تنـش هـای زیسـتی و غیرزیسـتی و پاسـخ بـه سـیگنال هـای هورمونـی و تمایـز و نمـو گیـاه، بـه عنـوان پیـام آور ثانویه عمل مـی کنـد )Broadley and White, 2003 ;al., et Ruiz ,2003 .) گزارش شـده اسـت که یون کلسـیم از طریق کاهش تولیـد گونـه هـای اکسـیژن فعـال، باعـث محافظـت زیـر واحدهـای مراکـز واکنـش فتوسیستم دو می شود )al et Yang ,.2015 .)غلظت باالی کلسیم در ناحیه ریشه سـبب بهبـود پایـداری غشـا سـلولی و کارکـرد بهتـر سـلول مـی شـود و در نتیجـه گیـاه را قـادر مـی سـازد تـا با تنـش گرمایـی مقابلـه نمایـد) al et Tawfik ,1996.)
چگونگی انتقال کلسیم در بافت های گیاهی
انتقـال کلسـیم توسـط آوندهـای چوبـی صـورت مـی گیـرد و حرکـت شـیره خـام نیـز در آونـد های چوبــی کامــا بــه تبخیــر و تعــرق گیــاه وابســته اسـت. ریشـه هـا کلسـیم را از محلول خـاک جذب نمـوده و بـه انـدام هـای هوایی منتقل مـی کنند. بــه عــاوه ایــن انتقــال از طریــق سیمپالســت و همچنیـن فضـای بیـن سـلولی )آپوپالسـت( نیـز رخ مـی دهـد ) White ,2001 .)امـا در هرحالـت انتقـال کلسـیم از ریشـه بسـتگی بـه غلظـت ایـن یــون )++Ca )در سیتوپالســت دارد. )شــکل 1)
چرا کمبود کلسیم حادث می شود؟
عنصــر کلســیم در مراحــل توســعه بافــت هــای گیاهـی گاهـی خـارج از دسـترس مـی گـردد. بـه طـور مثـال در بـرگ هـای جـوان در حـال توسـعه موجـب بـروز لـب سـوختگی در سـبزیجات برگی یا سـوختگی مغـز در کاهـو، کلـم و کرفـس و یـا حتـی پوســیدگی گلــگاه در هندوانــه و فلفــل، گوجــه فرنگـی، لکـه تلخـی در سـیب میگردد؛)شـکل 2 ) زیـرا ایـن نـوع بافـت هـا غالبـا توسـط آوندهـای آبکـش تغذیـه مـی شـوند و ایـن در حالـی اسـت کـه حرکـت کلسـیم از بافـت هـای پیرتـر توسـط آونــد آبکــش نیــز امــکان پذیــر نمــی باشــد و بافــت هــای در حــال توســعه میبایســت تنهــا بــه تامیــن کلســیم از طریــق آوندهــای چوبــی تکیــه کننــد و تامیــن کلســیم از ایــن طریــق نیــز کامــا بــه تبخیــر و تعــرق وابســته اســت. از آنجــا کــه در بــرگ هــای جــوان و بافــت هــای فشـرده و میـوه هـا نیـز تعریـق بسـیار کـم اسـت بــه همیــن دلیــل بــروز عارضــه هــای کمبــود در ایــن قبیــل بافــت هــا بســیار شــایع اســت. انــواع دیگــر عارضــه هــای ناشــی از کمبــود کلسـیم ماننـد تـرک خوردگـی در گوجـه فرنگـی، گیــاس و ســیب ناشــی از شــوک هیپــو- اســموتیک بــر اثــر کمبــود کلســیم اســت. ایــن شـوک در اثـر رطوبـت بـاال و یـا بارندگـی اتفـاق مــی افتــد کــه موجــب ضعیــف شــدن دیــواره ســلولی و ترکیــدن ســلول هــا مــی گــردد
کمک به انتقال کلسیم در بافت های در حال رشد
کمپانــی امکــس بــرای حــل مشــکل انتقــال کلســیم در هــوای گــرم و خشــک و بافــت هــای در حــال رشــد کــه بــه میــزان قابــل توجهــی کلســیم بــرای تشــکیل دیــواره ســلولی و رشــد و نمــو خــود نیــاز دارد بــا بــه کار گیــری تکنولــوژی eba یــک مــاده افزودنــی در کــود کلســیم جدیــد خــود اســتفاده نمــوده اســت. در محصول Ultra Calmax ماده ای به نام Axm وجود دارد که نوعی حامل یون )++Ca )اسـت، ایـن مـاده افزودنـی موجـب حرکـت یون کلسـیم در بافت هـای جوان و حتـی در شـرایط گـرم و خشـک میشـود در نتیجـه میـزان مصـرف کودهای کلسـیم کاهـش یافتـه و احتمـال بـروز خسـارات ناشـی از کمبـود نیـز بـه حداقـل می رسـد.
منابع :
related‐Calcium.1975.ShearCB.1
.vegetables and fruits of disorders
.10 :361–365 HortScience
,Plata., D.M, Kleinhenz., A.A, Tawfik.2
and calcium of Application. 1996., P.J
stress heat mitigating for nitrogen
Journal American. potatoes on effects
73 ,261. -273. Research Potato of
of pathways The. 2001.WhitePJ.3
.xylem the to movement calcium
52 :Botany Experimental of Journal
.891 –899
.2003., R.M, Broadley., J.P, White.4
.Botany of Annals. plants in Calcium
.
